Giúp trẻ nhận thức về không gian bằng trải nghiệm thực tế

Phân biệt mặt trước mặt sau của một đối tượng là bước cơ bản nhất trong việc phát triển nhận thức về không gian của trẻ. Nhưng chính xác thì nhận thức về không gian là gì? Làm cách nào để giúp trẻ phát triển tư duy nhận thức không gian?

1.Tư duy nhận thức không gian ở trẻ nhỏ

Định hướng không gian là 1 trong 9 loại trí thông minh mà 3 lĩnh vực mĩ thuật, điêu khắc, kiến trúc sử dụng nhiều nhất. Nhận thức về không gian nghĩa là nhận thức về hình dạng của đối tượng trong phạm vi không gian cho sẵn và mối quan hệ về không gian giữa các đối tượng. Từ những năm tháng đầu đời, trẻ đã bắt đầu phát triển nhận thức về không gian một cách vô thức khi quan sát môi trường xung quanh. Các hoạt động phân biệt hình ảnh mặt trước và mặt sau của các đối tượng quen thuộc sẽ giúp trẻ phát triển khả năng nhận thức không gian, và khả năng này lại giúp trẻ nâng cao năng lực suy luận và giải quyết vấn đề.

Nhận thức không gian đến một cách tự nhiên khi trẻ quan sát sự thay đổi về kích thước và hình dáng, như hình dáng của mẹ sẽ lớn hơn khi lại gần, hay mắt và môi sẽ thay đổi để thể hiện những biểu cảm khác nhau. Hơn nữa, trẻ cũng có khả năng phát hiện ra rằng, trong khi kích thước có thể thay đổi tùy thuộc vào các chuyển động thì vị trí tương quan giữa mắt, mũi và môi sẽ không thay đổi. Thông qua những khám phá được lặp đi lặp lại như những kinh nghiệm, mối liên hệ không gian là khái niệm đầu tiên trong nhận thức về không gian mà trẻ thu nhận được.

2. Tư duy không gian trong việc phát triển toàn diện ở trẻ

Nhận thức về không gian cho phép trẻ có ý thức về những thứ trong môi trường cũng như vị trí của trẻ so với chúng. Khả năng này quan trọng vì một số lý do, chẳng hạn như:

● Địa điểm: Nhận thức về không gian cung cấp bối cảnh cho vị trí của một đối tượng.
● Sự chuyển động: Có nhận thức về không gian để biết cách con người và vật thể di chuyển trong môi trường, từ đó điều hướng môi trường xung quanh.
● Xã hội: Nhận thức về không gian có thể ảnh hưởng đến các chức năng xã hội như duy trì không gian cá nhân.
● Đọc và viết: Hiểu biết về không gian là cần thiết để hiểu cấu trúc câu và ngữ pháp.
● Toán học: Một số khái niệm toán học cũng yêu cầu nhận thức về không gian như hình học hoặc sắp xếp các số.

3. Cách thúc đẩy nhận thức không gian cho các em
3.1 Phát triển nhận thức về không gian qua việc quan sát

Khi còn nhỏ, do không có khả năng nhận thức các hình dạng, trẻ sẽ dễ học cách phân biệt giữa các vật ở xa và các vật ở gần hơn thay vì phân loại các hình tam giác, vuông và tròn. Điều này cũng một phần do trẻ có thể thích nghi nhanh chóng với ý niệm về không gian như khoảng cách.

Hầu hết trẻ rất thích thú và tò mò về các loài động vật. Hãy cùng trẻ tìm các bức tranh, ảnh về động vật và giúp trẻ nhận biết mặt trước và mặt sau của các loài vật. Nếu trẻ thấy khó nắm bắt, hãy nói với trẻ rằng mặt của các con vật sẽ ở mặt trước còn đuôi của chúng sẽ ở mặt sau. Thông qua hoạt động này, trẻ có thể học được cách giải thích mặt trước, mặt sau của con vật trông như thế nào, hoặc những chiếc đuôi nhìn ra sao.

3.2 Phát triển nhận thức về không gian qua hình ảnh, tranh vẽ

Các bức ảnh hay tranh vẽ cũng là những công cụ rất tốt để để giúp trẻ học được cách phân biệt giữa mặt trước và mặt sau của đối tượng. Ví dụ, trong một bức hình của nhiều người được lấy ra từ một tờ báo hay tạp chí, hãy yêu cầu trẻ xác định xem ai đang quay ra phía trước còn ai đang quay ra phía sau. Để có được nhận thức về không gian, trẻ cần có sự cảm nhận về vị trí của đối tượng trong không gian và hiểu biết về đặc điểm hình dạng của chúng.

3.3 Phát triển nhận thức về không gian qua học cụ trực quan

Ba mẹ có biết trong chương trình chăm sóc và giáo dục trẻ mầm non, tiểu học, toán học đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc cung cấp những kiến thức ban đầu cho trẻ. Chương trình phát triển năng lực tư duy thông qua môn toán của CMS Edu là phương pháp dạy và học độc đáo, ưu việt giúp trẻ nâng cao nhận thức về không gian. Bộ học cụ và trò chơi nhóm được thiết kế chuyên biệt chỉ có tại CMS Edu tăng hứng thú cho các bé và tiếp thu kiến thức một cách tự nhiên nhất.

Tìm hiểu phương pháp phát triển tư duy thông qua môn toán của CMS Edu tại đây